Jakie są uwarunkowania genetyczne w sporcie?

Na dobre wyni­ki sportowe wpływ ma wiele czyn­ników. Jed­nym z nich są uwarunk­owa­nia gene­ty­czne do sportu. Posi­adanie pewnych genów może zwięk­szyć naszą siłę, wytrzy­małość i szy­bkość, dzię­ki czemu moż­na osią­gać lep­sze wyni­ki. To, czy posi­adamy predys­pozy­c­je gene­ty­czne do sportu, sprawdz­ić może­my poprzez badanie gene­ty­czne. Jakie geny mogą nam pomóc osią­gać lep­sze wyni­ki w sporcie? Jakie badanie gene­ty­czne wykon­ać, aby sprawdz­ić ich obec­ność? Pod­powiadamy poniżej!

Spis treś­ci:

1. Gene­ty­ka a sport
2. Gene­ty­ka w sporcie a inne czynniki
3. Badanie gene­ty­czne predys­pozy­cji sportowych

Genetyka a sport

Gene­ty­ka w sporcie ma bard­zo duże znacze­nie. Do tej pory nau­ka ta poz­nała aż 20 genów pow­iązanych z akty­wnoś­cią fizy­czną. Najwięk­sze odd­zi­ały­wanie na wyni­ki sportowe ma gen ACE. Odpowia­da on za kodowanie kon­wer­tazy angioten­syny. Pod tą tajem­niczą nazwą kry­je się enzym, którego funkcją jest wyt­warzanie angioten­syny II. Jest to hor­mon, który ma wpływ na częs­totli­wość pra­cy ser­ca. Spraw­ia to, że oso­by z gen­em ACE dużo wol­niej męczą się pod­czas upraw­ia­nia sportu.

W sporcie pomoc­ne jest również posi­adanie wari­antu Ser582 genu HIF1A. Odpowia­da on za utrzy­manie metab­o­liz­mu ener­gety­cznego w stanie równowa­gi. Jej zach­wia­nia mogą prowadz­ić do zak­waszenia i uszkodzenia mięśni, co skutku­je nieznośnym bólem mięśniowym pod­czas wysiłku. Posi­adanie tego wari­antu genu HIF1A jest szczegól­nie istotne w przy­pad­ku upraw­ia­nia lekkoatle­ty­ki i kolarstwa.

Sportow­com przy­dać się może również mutac­ja W439X genu EPOR. Jest on nazy­wany gen­em krwinek, ponieważ zwięk­sza pro­dukcję ery­tro­cytów, które przenoszą tlen. Dzię­ki temu orga­nizm jest znacznie wydol­niejszy, co jest szczegól­nie ważne w przy­pad­ku trenowa­nia triathlonu i biegów długodystansowych.

Genetyka w sporcie a inne czynniki

Posi­adanie określonych genów może nam znacznie ułatwić osią­ganie dobrych wyników w sporcie. Nie będą one jed­nak widoczne, jeśli nie zad­bamy o reg­u­larne trenin­gi i zdrowy tryb życia. Same geny nigdy nie wystar­czą, jeśli zapom­n­imy o zdrowej diecie, wysyp­i­a­niu się i reg­u­larnej akty­wnoś­ci fizycznej.

Badanie genetyczne predyspozycji sportowych

Sprawdze­nie, czy posi­adamy sportowe geny, jest bard­zo proste. Wystar­czy udać się na badanie gene­ty­czne. Może­my wykon­ać test sprawdza­ją­cy cały geno­typ pac­jen­ta lub tylko kil­ka konkret­nych genów. Badanie anal­izu­jące cały mate­ri­ał gene­ty­czny może wykryć także choro­by, które nie zaczęły się jeszcze objawiać.

Bada­nia gene­ty­czne dla dzieci i dorosłych są bez­pieczne i niein­wazyjne. Do ich wyko­na­nia zwyk­le wystar­czy prób­ka pobranej krwi lub wymaz z policz­ka. Może­my wykon­ać je nawet u noworod­ka, aby dziecko od małego mogło trenować odpowied­nio dopa­sowany sport.

W przy­pad­ku sprawdza­nia predys­pozy­cji gene­ty­cznych do sportu najlepiej jest wybrać nowoczesne badanie. Pole­cane są szczegól­nie te, w których metodą anal­izy jest Sek­wencjonowanie Nowej Gen­er­acji (NGS).