Demencja — co to jest za choroba? Jak się objawia?
Demencja to ogólne pogorszenie funkcjonowania poznawczego. Kojarzy nam się ono głównie z seniorami, ale może wystąpić także u dzieci. W takim przypadku mówimy o demencji dziecięcej, która jest chorobą genetyczną. Jest to zupełnie inne schorzenie niż demencja, która występuje u seniorów. Co znaczy demencja dziecięca? Na czym polega demencja starcza? Sprawdź poniżej!
Spis treści:
1. Co to jest demencja?
2. Czym jest demencja starcza?
3. Co to za choroba demencja dziecięca?
4. Co powoduje demencje?
5. Dziecięca demencja a otępienie — jak można je rozpoznać?
Co to jest demencja?
Demencja to ogólne pogorszenie sprawności umysłowej. Jest to stan, który zaburza działanie funkcji poznawczych, a w szczególności pamięci, uwagi i myślenia. Deficyt jest zauważalny w przypadku każdej zdolności poznawczej, ale nie pogarszają się one w takim samym stopniu – niektórzy będą mieli większe problemy z pamięcią, a inni z uwagą.
Czym jest demencja starcza?
Demencja najczęściej pojawia się u seniorów po ukończeniu 65 roku życia. Zwana jest ona także otępieniem i demencją mózgu.
Demencja to choroba postępująca. W ciągu jej rozwoju wyróżnić można trzy etapy:
• Na początku pojawiają się niewielkie problemy z pamięcią. Chory może mylić nazwiska i zapominać daty. Na tym etapie mało kto orientuje się, że dzieje się coś niepokojącego.
• W drugim etapie zaczynają pojawiać się już bardziej widoczne objawy. Chorzy mają problemy z orientacją w terenie, często się gubią, nielogicznie rozumują, mają problemy z koordynacją wzrokowo-ruchową, a problemy z pamięcią stają się coraz poważniejsze.
• Gdy demencja jest już zaawansowana, chory traci kontakt z rzeczywistością. Staje się on niesamodzielny, nie radzi sobie z codziennymi czynnościami i zachowuje się nieadekwatnie do sytuacji. Przestaje także rozpoznawać najbliższe mu osoby.
Co to za choroba demencja dziecięca?
Demencja to nie tylko choroba seniorów. Może ona rozwinąć się także u najmłodszych pacjentów w formie demencji dziecięcej. Jest to rzadka choroba genetyczna. Demencja dziecięca to jedynie potoczna nazwa dla ceroidolipofuscynozy neuronalnej (CLN). Występuje ona średnio u jednego na 50 000 dzieci.
Najczęstsze objawy demencji dziecięcej to:
• Problemy z pamięcią
• Zaburzenia wzroku prowadzące do jego całkowitej utraty
• Padaczka
• Zaburzenia równowagi
• Utrata nabytych wcześniej umiejętności, takich jak siedzenie czy chodzenie
Dzieci z demencją dziecięcą nie potrafią także zaspokajać swoich podstawowych potrzeb, dlatego większość z nich wymaga stałej opieki.
Demencja dziecięca jest chorobą nieuleczalną. Możliwe jest jedynie podawanie leku, który nieco złagodzi jej objawy. Jest on jednak bardzo kosztowny.
Co powoduje demencje?
Demencja u seniorów może mieć różne przyczyny. Jednak aż w 60% jest ona spowodowana przez chorobę Alzheimera. Inne potencjalne przyczyny otępienia to choroby metaboliczne, nadużywanie alkoholu oraz niedobory witamin. Przyczyną demencji u starszych osób może być również otępienie naczyniowe (zwane także demencją naczyniową). Jest to choroba, która powoduje zaburzenie krążenia w mózgu.
W przypadku demencji dziecięcej przyczyną w każdym przypadku są czynniki genetyczne, a konkretnie mutacja w genie TPP1. Na jej skutek ilość enzymu TPP1 w organizmie jest niewystarczająca, przez co zaczynają gromadzić się w nim szkodliwe dla układu nerwowego substancje.
Dziecięca demencja a otępienie — jak można je rozpoznać?
Demencję dziecięcą i demencję starczą diagnozuje się całkowicie inaczej. W przypadku dzieci ogranicza się ona do wykonania badania genetycznego u dziecka. Dzięki niemu dowiemy się, czy w genie TPP1 znajduje się szkodliwa mutacja. Specjaliści w takim przypadku zalecają wykonanie badania WES Complex. Jest ono bezbolesne, a jego wynik otrzymamy już w kilka tygodni.
Diagnoza demencji starczej opiera się głównie na wyniku badania MMSE (ang. Mini-Mental State Examination). Polega ono na rozmowie z pacjentem i zadawaniu mu pytań. Lekarz może zdiagnozować demencję, jeśli pacjent nie uzyska w badaniu przynajmniej 24 punktów. Dla potwierdzenia diagnozy wykonuje się także test zegara – pacjent musi narysować tarczę zegarową, a następnie zaznaczyć na niej cyfry i wskazaną przez lekarza godzinę.
