Rak prostaty — objawy, przyczyny, rokowania i metody leczenia

Rak prostaty rozwi­ja się bard­zo powoli i pod­stęp­nie. Wczesne objawy prostaty mogą być trudne do uch­wyce­nia, na szczęś­cie dzię­ki pro­fi­lak­ty­cznym badan­iom choro­ba jest częs­to wykry­wana, zan­im będzie za późno na jej lecze­nie. Jak się objaw­ia nowotwór prostaty? Jakie są rokowa­nia? Podpowiadamy.

Spis treś­ci:

1. Rak prostaty, nowotwór prostaty — co to za choro­ba? Czy jest częsta?
2. Rak prostaty — objawy
3. Rak prostaty — diagnostyka
4. Nowotwór prostaty — leczenie
5. Rak prostaty — rokowania

Rak prostaty, nowotwór prostaty — co to za choroba? Czy jest częsta?

Rak prostaty, inaczej nowotwór prostaty, to choro­ba, której częs­tość wys­tępowa­nia wzras­ta wraz z wiekiem. Doty­czy ona najczęś­ciej mężczyzn w wieku powyżej 50 lat [1]. Przy­czyny nie zostały do koń­ca poz­nane, przy­puszcza się, że za rozwój raka prostaty po częś­ci odpowiada­ją czyn­ni­ki gene­ty­czne (predys­pozy­c­ja do nowot­worzenia) i środowiskowe (niepraw­idłowy sposób odży­wia­nia, otyłość, niska akty­wność fizy­cz­na) [2].

Rak prostaty — objawy

Wczesne objawy prostaty są związane z funkcjonowaniem układu moc­zowego. Należą do nich np. [3]:

• częste odd­awanie moczu,
• dyskom­fort pod­czas odd­awa­nia moczu,
• dyskom­fort pod­czas siedzenia,
• trud­noś­ci w odd­awa­niu moczu,
• zaburzenia erekcji.

W sta­di­um zaawan­sowanym objawy raka prostaty to: krwiomocz, obrzę­ki kończyn dol­nych, nietrzy­manie moczu, zakaże­nia dróg moc­zowych, nato­mi­ast u pac­jen­tów z prz­erzu­ta­mi obser­wu­je się pow­ięk­szone węzły chłonne, silne dolegli­woś­ci bólowe, a nawet poraże­nie kończyn [3].

Rak prostaty — diagnostyka

W przy­pad­ku zauważe­nia objawów raka pode­jrzenia raka prostaty wykony­wane jest spec­jal­isty­czne badanie — prosta­ta z krwi (inaczej PSA lub badanie anty­genu PSA). Pole­ga ono na pobra­niu niewielkiej prób­ki krwi pac­jen­ta i oznacze­niu poziomu specy­ficznego biał­ka wyt­warzanego przez gruc­zoł krokowy u mężczyzn, celem wczes­nego wykrycia nowot­woru prostaty [4] [5]. Badanie prosta­ta z krwi jest zale­cane pro­fi­lak­ty­cznie dla mężczyzn:

• którzy zaob­ser­wowali u siebie objawy raka prostaty,
• w starszym wieku,
• zna­j­du­ją­cych się w grupie ryzy­ka raka prostaty (np. gdy w rodzinie wys­tępował nowotwór prostaty).

Po uzyska­niu niepraw­idłowego wyniku bada­nia PSA pac­jent jest kierowany na biop­sję prostaty. Zabieg wykonu­je się w znieczu­le­niu miejs­cowym, ma on na celu pobranie drob­nych wycinków z gruc­zołu, celem ich anal­izy w kierunku zmi­an nowot­worowych. Badanie biop­s­ja prostaty nie wyma­ga szczegól­nych przy­go­towań, po jego wyko­na­niu pac­jent powinien unikać przez pewien czas wzmożonej akty­wnoś­ci fizy­cznej [6]. Inne badanie pomoc­ne w diag­nos­tyce nowot­woru prostaty to meto­da PET, dzię­ki której możli­wa jest iden­ty­fikac­ja raka prostaty na bard­zo wczes­nym etapie, gdy jeszcze niewidoczne są objawy choro­by nowot­worowej [7].

Nowotwór prostaty — leczenie

Lecze­nie nowot­woru prostaty może się opier­ać na meto­dach [2] [8]:

• chirur­gicznych (usunię­cie gruc­zołu krokowego),
• far­mako­log­icznych (np. podawanie leków takich jak abi­rateron lub lecze­nie w sko­jarze­niu cabaz­i­tax­elem i prednizonem),
• onko­log­icznych (naświ­et­lanie, radioterapia).

Rak prostaty — rokowania

Nowotwór prostaty zal­icza się do grona chorób nowot­worowych, które prowadzą do śmier­ci [5]. Jeśli jed­nak zdi­ag­nozu­je się zaw­cza­su raka prostaty, rokowa­nia są zwyk­le dobre, ponieważ nowotwór rozwi­ja się powoli i najczęś­ciej jest podat­ny na lecze­nie. Im szy­b­ciej zostanie postaw­ione rozpoz­nanie i wdrożona odpowied­nia ter­apia, tym więk­sze są szanse pac­jen­ta z rakiem.

 

Źródła:

1. https://www.onkonet.pl/dp_nump_rakprostaty.php

2. https://www.onkonet.pl/n_n_nowadiag_rakprostaty.php

3. https://www.zwrotnikraka.pl/rak-prostaty-objawy-stercza/

4. https://www.medicover.pl/marker-nowotworowy/psa/

5. https://hifu.pl/baza-wiedzy/test-psa-cel-badania/

6. https://osrodek-onkologiczny.pl/przygotowanie-do-biopsji-prostaty

7. Bur­chardt W., Bur­chardt E. Zas­tosowanie różnych znaczników PET-CT w lecze­niu i diag­nos­tyce wznowy raka prostaty w opar­ciu o doniesienia zjaz­dowe z kon­fer­encji onko­log­icznej ASTRO 59 i przegląd lit­er­atu­ry. Zeszy­ty Naukowe WCO, Let­ters in Oncol­o­gy Sci­ence 16 (4): 125–131 (2019)

8. Cabaz­i­tax­el Accord (kabazy­tak­sel) we wskaza­niu: w sko­jarze­niu z pred­ni­zonem lub pred­ni­zolonem do leczenia pac­jen­tów dorosłych z opornym na kas­trację rakiem gruc­zołu krokowego z prz­erzu­ta­mi, lec­zonych wcześniej sche­matem chemioter­apii zaw­ier­a­ją­cym doc­etak­sel. Raport Agencji Oce­ny Tech­nologii Medy­cznych i Tary­fikacji (2021)