Cholera — objawy, przyczyny, diagnostyka i możliwości leczenia
Choroba cholera jest częsta w rejonach Afryki, Azji i Ameryki o niskim poziomie warunków sanitarnych. Ostatnie dwie epidemie cholery miały miejsce na Haiti oraz w Jemenie [1]. Jak objawia się cholera? Na czym polegają diagnostyka i leczenie? Podpowiadamy.
Spis treści:
1. Cholera — co to za choroba?
2. Cholera — objawy
3. Cholera — chorobę wywołuje bakteria
4. Cholera — diagnostyka
5. Choroba cholera — leczenie
6. Cholera — rokowania
Cholera — co to za choroba?
Cholera to choroba zakaźna o ostrym przebiegu, rozwijająca się w obrębie przewodu pokarmowego [1]. Ostatnie dwie duże epidemie cholery miały miejsce w latach 2010–2018 oraz 2017–2020, na terenie Haiti oraz w Jemenie, przyczyniły się one łącznie do ponad 13 500 zgonów [1].
Cholera — objawy
Jak manifestuje się cholera? Objawy pojawiają się nagle i gwałtownie narastają. Należą do nich [1] [2]:
• intensywna biegunka (bez bólów brzucha oraz bez uczucia parcia na stolec),
• kurczowe bóle mięśni,
• postępujące odwodnienie,
• wymioty bez towarzyszących nudności,
• zmiana koloru, kształtu oraz zapachu stolca (staje się płynny, odbarwiony, o mdłym zapachu).
W zależności od biotypu bakterii odpowiedzialnej za cholerę mogą się pojawić także objawy atypowe, np. obfity, płynny, opalizujący stolec (tzw. rice water stool) [2]. W przypadku braku odpowiedniego leczenia w wyniku postępującego odwodnienia rozwijają się objawy wstrząsu hipowolemicznego oraz ostrej niewydolności nerek [2], z tego powodu osoby, które wróciły z rejonów strefy tropikalnej i mają biegunkę, powinny jak najszybciej udać się do lekarza.
Cholera — chorobę wywołuje bakteria
Jaka jest przyczyna cholery? Chorobę zakaźną przewodu pokarmowego wywołuje bakteria, a konkretnie przecinkowiec cholery (Vibrio cholerae) [1] [2]. Do zakażenia dochodzi drogą fekalno-oralną (w wyniku spożycia zanieczyszczonej wody lub żywności (np. surowych owoców, warzyw, ryb lub skorupiaków), a także poprzez bezpośredni kontakt z chorym/nosicielem i/lub jego wydalinami (wymiocinami lub odchodami) [2].
Głównymi czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania na cholerę są [4]:
• brak higieny podczas przyrządzania posiłków,
• brak higieny osobistej,
• grupa krwi 0,
• obniżona kwasowość żołądka,
• podróżowanie do rejonów tropikalnych,
• spożywanie surowych lub niedogotowanych potraw,
• złe warunki sanitarno-higieniczne.
Cholera — diagnostyka
Rozpoznanie choroby cholery jest stawiane na podstawie obrazu klinicznego i badań diagnostycznych, takich jak analiza kału w kierunku przecinkowców cholery, test immunochromatograficzny oraz testy molekularne [2].
Choroba cholera — leczenie
Jak leczona jest cholera? Leczenie polega na jak najszybszym zastosowaniu antybiotyków oraz nawodnieniu chorego poprzez podanie mu dużej ilości płynów, glukozy oraz substancji mineralnych — chlorku sodu, cytrynianu sodu, chlorku potasu [1]. Jeśli choroba ma łagodny przebieg, pacjent jest nawadniany doustnie, natomiast w cięższych przypadkach może być wymagane podawanie płynów dożylnie. Bez względu na stan zaawansowania choroby cholera wymaga leczenia w warunkach szpitalnych.
Cholera — rokowania
Choroba cholera jest niebezpieczna, ponieważ nieleczona, może doprowadzić do szybkiego odwodnienia i zgonu nawet w ciągu kilku-kilkunastu godzin [1] [2]. Jeśli chodzi o profilaktykę, podstawę stanowi szczepionka przeciwko cholerze, podawana w 2 dawkach przed wyjazdem [1]. Oprócz szczepienia przeciwko cholerze zalecane jest także [1] [2]:
• mycie owoców i warzyw w przegotowanej wodzie,
• przestrzeganie podstawowych zasad higieny osobistej,
• spożywanie wyłącznie przegotowanej wody oraz produktów spożywczych poddanych uprzednio obróbce termicznej.
Źródła:
1. https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165143,cholera [dostęp: 16.11.2022 r.]
2. Korzeniewski K. Cholera — choroba szczególnie niebezpieczna w krajach popularnych wśród turystów. Varia Medica, 2020, 4(1): 60–64
3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cholera/symptoms-causes/syc-20355287 [dostęp: 16.11.2022 r.]
